محرومیت ایرانیان از دریافت خدمات روانشناسی و مشاوره

به گزارش راهبرد معاصر؛ متاسفانه در کشور ما توده مردم از کارایی روان شناسی و نیاز افراد به مشاوره اطلاع چندانی ندارند و از اینکه شخصی به روانشناس مراجعه کند متاسف می شوند و در پیش خود می پندارند حتما مشکل روحی روانی داشته، که به روانشناس مراجعه کرده است.

واقعیت آن است که فقدان درک و شناخت صحیح از بیماری ها و اختلالات روانپزشکی، یکی از مشکلات جامعه ماست. چون در اغلب موارد، این بیماری ها بدون علائم جسمی بروز می کند، خیلی ها حتی نمی دانند این حالت، به یک بیماری مربوط است و آن را تنها ناشی از مشکلات محیطی و اتفاقاتی که اطرافشان رخ می دهد، می دانند.

محمد حاتمی با بیان اینکه بر اساس استانداردهای جهانی هر ۵۰ خانوار به یک روان‌شناس و مشاور نیاز دارند، اظهار کرد: براساس آمارهای موجود حدود ۲۲ میلیون خانوار در ایران زندگی می‌کنند که طبق استانداردهای جهانی به ۳۰۰ هزار روانشناس و مشاور در کشور نیاز داریم، البته هم اکنون حدود ۲۵۰ هزار دانشجو در رشته روانشناسی و مشاوره در حال تحصیل هستند که نشان می‌دهد در آینده با مشکل کمتری در این زمینه مواجه هستیم.

وی ادامه داد: نهادهای مسئول باید بپذیرند که برای ارائه خدمات روانشناسی و مشاوره به سراسر کشور نیازمند برنامه‌ریزی‌ مشخصی هستیم، در غیر این صورت ارائه خدمات همچنان به کلانشهرها محدود می‌شود.

حاتمی با اشاره به اینکه خانواده‌های کم درآمد و آسیب‌پذیر نیز همانند سایر اقشار جامعه به خدمات مشاوره و روانشناسی نیاز دارند، یادآور شد: اکثر جمعیت ایران به دلیل عدم برخورداری از بیمه خدمات اجتماعی و سلامت و نبود تسهیلات در مناطق محروم و حاشیه‌ای از خدمات روانشناسی و مشاوره محروم هستند و تنها کلان‌شهرها از این خدمات بهره می‌گیرند. بهره‌مندی همه مردم ایران از خدمات روانشناسی و مشاوره نیازمند عزم ملی و فرهنگ‌سازی است و سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور به تنهایی نمی‌تواند برای تحقق این مهم تلاش کند.

بنابر اظهارات وی، اعتیاد، طلاق و حاشیه‌نشینی درصدر آسیب‌های اجتماعی قرار دارند و یکی از علت های اعتیاد اختلالات روانی است. به عنوان مثال پناه بردن افراد به مصرف مواد مخدر می‌تواند ناشی از استرس و اضطراب باشد. در واقع مصرف مواد مخدر تبدیل به مرهمی برای تحمل فشار، آشفتگی‌ها و اختلالات روابط اجتماعی شده و این موجب شده افراد به اعتیاد پناه ببرند.

حاتمی گفت: از طرف دیگر زمانی که افراد دچار اعتیاد و وابستگی به مواد مخدر می‌شوند پیامدهای آن مسائل مختلف روانشناختی مانند انزوا، استرس و توهم است. در واقع می‌توان گفت میان اعتیاد و مسائل روانشناختی رابطه تنگاتنگی وجود دارد؛ به طوری که فرد معتاد پس از مصرف مواد مخدر ممکن است دچار مسائل روانشناختی شود و از سوی دیگر نیز اگر فردی دچار مسائل روانشناختی باشد ممکن است برای دوری از فشارهای روانی آلوده به مصرف مواد مخدر شود لذا روانشناسان و مشاوران می‌توانند در زمینه پیشگیری از مصرف مواد مخدر و مداخله در بحران در کمپ‌ها و کلینیک‌های ترک اعتیاد فعالیت کنند، همچنین آنها نسبت به کارشناسان و متخصصان در حوزه درمان اعتیاد نقش موثر و مهم‌تری دارند.

وی معتقد است که سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور سازمان مجری نیست که برای اعتیاد یا سایر آسیب‌های اجتماعی برنامه‌ای داشته باشد، بلکه وظیفه تربیت و آموزش نیروهای مورد نیاز نهادهای مختلف بر عهده این سازمان است. در واقع این سازمان وظیفه اجرایی درخصوص آسیب‌های اجتماعی را ندارد بلکه به طور مشخص سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت و آموزش پزشکی وظیفه مقابله با اعتیاد را دارند و در صورتی که این نهادها در این حوزه به نیرو نیاز داشته باشند، کمک خواهیم کرد.

رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور گفت: بحث سواد سلامت روان شهروندان اهمیت بالایی برای پیشگیری از اختلالات روانی دارد و ما تلاش می‌کنیم از طریق شهرداری‌ و صداوسیما با انعقاد تفاهمنامه این موضوع را اجرایی کنیم که مقدمات آن نیز فراهم شده است.

حاتمی ادامه داد: مردم باید با نشانه‌های اختلالات روانی آشنا شوند تا در صورت مشاهده یکی از علائم اختلالات روانی در فرزندان خود بتوانند آنها را به روانشناس و مشاوره مربوطه ببرند. به طور مشخص سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور باید با شهرداری تعامل داشته باشد و از طریق شهرداری‌ها سواد سلامت روان را افزایش دهد. روانشناسان و مشاوران نباید در اتاق خود بنشینند و منتظر مراجعه مردم باشند بلکه باید به درون مردم بروند و با مردم حرف بزنند.